ویژگی اصلی و منحصربفردی که در سیستمهای چیلر جذبی وجود دارد، این است که آنها از مبردهایی که در چیلرهای تراکمی، کولرگازی و اسپیلت و دیگر سیستم‌های تهویه مطبوع رایج است، استفاده نمی‌شود. به‌عبارتی، مبردهایی مانند: R22، R410A و R407C که در سیستم‌های سرمایشی و‌ خنک‌کننده معمول هستند؛ در چیلرهای جذبی کاربردی ندارند. در عوض آنها از آب به عنوان مبرد (Refrigerant) استفاده می کنند که با ‘آمونیاک’ (Ammonia) یا ‘لیتیوم بروماید’ (Lithium Bromide) مخلوط می‌شود.

البته امروزه، آمونیاک به‌دلیل مضرات زیاد، سمی بودن و همچنین بوی نامطلوبش، طرفداران خود را از دست داده است و مصرف زیادی ندارد؛ لیتیوم بروماید توانسته نظرات را بخود جلب کند و بیشتر مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین می‌توان گفت که امروزه، لیتیوم‌بروماید بدلیل خطرات کمترش و غیرسمی بودن، در چیلرهای جذبی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

لیتیوم بروماید چیست؟

لیتیوم بروماید (Libr مخفف Lithium-Bromide) ماده‌ای شیمیایی است که ظاهری شبیه به نمک دارد (دانه‌های بلوری سفید) و خاصیتش جذب رطوبت با شدت زیاد است، بعبارت ساده: رطوبت و نمناکی را به خود می‌گیرد.

اما اصلی‌ترین ویژگی لیتیوم بروماید، کاربرد و نقش اساسی این ماده شیمیایی است در سیکل چیلرهای جذبی ایفا می‌کند. لیتیوم بروماید به دلیل خاصیت ذاتی خود که جاذب آب و رطوبت است، قادر به جذب بخار آب است و سیستم را به یک گزینه غیر CFC سازگار با محیط زیست تبدیل کند.

لیتیوم بروماید یک نمک جاذب رطوبت است، یون لیتیم در محلول لیتیوم بروماید با مولکول های آب پیوند قدرتمندی تشکیل می دهد که باعث ایجاد اثر جذبی لازم برای کارکرد چیلر می گردد، غلظت مورد استفاده لیتیوم بروماید در چیلرهای جذبی بین ۵۸ تا ۶۲ درصد است. این محدوده بیشترین کارایی را برای جذب بخار فلش ایجاد می کند.

لیتیوم بروماید در چیلر جذبی

لیتیوم بروماید بسیار خورنده است و می تواند فلزات مختلفی را که در چیلرهای جذبی به کار می روند، تخریب نماید، تنظیم شیمیایی محلول وکنترل خوردگی به منظور جلوگیری از بروز اشکال در تجهیزات اهمیت زیادی دارد. محلول ليتيوم برومايد استفاده شده در چيلرهاي جذبی باید متناسب با شرايط كاری دستگاه بوده و فاقد ناخالصی مضر باشد، محلول ليتيوم برومايد چيلر جذبی ابارا ساخت كارخانه ابارا ژاپن بوده و بالاترين درصد خلوص (%99.8) را در بين سایر مدل های مشابه داراست.

فروش لیتیوم بروماید

محلول لیتیوم بروماید جهت مصارف دیگر صنعتی نیز تولید می شود كه در صورت استفاده در چیلرهای جذبی ضمن افزایش احتمال كریستالیزه شدن، درصد خورندگی دستگاه را به شدت افزایش داده و عمر دستگاه را كم می نماید، از مهم ترین ناخالصی های محلول لیتیوم بروماید صنعتی می توان به كلر، آهن و سدیم اشاره نمود.

قیمت لیتیوم بروماید

دو نوع ماده ضد خورندگی به محلول لیتیوم بروماید در چیلرها اضافه می شود. تا پیش از 10 سال پیش از كرومات لیتیوم Li2CrO4 به عنوان ماده ضد خورندگی در دستگاه‌ها استفاده می شد، ولی در سال‌های اخیر به كاربردن Сr در صنایع توسط سازمان‌های بهداشت جهانی منع گردیده است و لذا در سال‌های اخیر ‌Li2moO4 (لیتیوم مولیبدات) در محلول لیتیوم بروماید استفاده می گردد. از جمله عوارض كرومات می توان به ایجاد سرطان خون و از بین رفتن غضروف در مجاری تنفسی مانند بینی و همچنین از بین رفتن غضروف گوش‌ها و هر عضوی كه در مجاورت آن باشد، اشاره كرد. برای تعیین شرایط محلول لیتیوم بروماید از نظر شیمیایی، محلول باید مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. نمونه برداشته شده از سیستم باید معرف شرایط محلول در تمام دستگاه باشد تا تزریق لیتیوم بروماید به سیستم، به درستی برآورده شود.
نمونه ها می توانند از نقاط مختلفی از دستگاه برداشته شوند، لیتیوم بروماید رقیق در نقطه ای یافت می شود که آب جذب شده و برای گرم شدن به سوی تغلیظ کننده روانه می شود. در برخی موارد، هنگام انجام تعمیرات و نگهداری سیستم، محلول موجود در سیستم تخلیه شده و در یک بشکه نگهداری می شود.

نمونه گیری و آنالیز لیتیوم بروماید

باید توجه داشت که هر نمونه ای می تواند معتبر باشد، اما ممکن است بیانگر خواص شیمیایی کل سیستم نباشد، نمونه هایی که به آزمایشگاه جهت تجزیه و تفسیر نتایج ارسال می شوند باید از سیستم در شرایط کار با بارعادی برداشته شوند، بهترین نقطه برای برداشتن نمونه و روش اجرایی صحیح برای این منطقه، باید با استعلام از سازنده دستگاه مشخص شود. زمانیکه امکان نمونه برداری در زمان تحمیل بار به سیستم وجود نداشته باشد می توان مقدار لیتیوم بروماید را با اختلاط نمونه هایی که از نقاط مختلف سیستم جذبی برداشته می شوند به دقت تعیین نمود، رفتار شیمیایی لیتیوم بروماید یک فرآیند غیرتعادلی بوده و واکنش ها به طور مداوم در آن رخ می دهند.

حتی در ظرف حاوی نمونه در زمان معادل ۲۴ ساعت، خواص شیمیایی محلول نمک بروماید می تواند تغییرات عمده ای داشته باشد. به خصوص اگر عوامل خارجی مانند نشتی هوا در سیستم تاثیرگذار باشند. سرعت دریافت و بررسی نمونه ها توسط آزمایشگاه از اهمیت به سزایی برخوردار است، یک متخصص مجرب می تواند با توجه به تجارب گذشته، شاخص زمان را در مورد نمونه ها تعیین کرده و تغییرات احتمالی را تنظیم نماید.
روش های آزمایش همان روش های معمول شیمیایی هستند اما تفاوت های خاصی در برخی موارد وجود دارد، بسیار مهم است که آزمایش های انجام شده بر روی لیتیوم بروماید، دقیق تر از آزمایش هایی باشند که روی نمونه های آب اخذ شده از دیگ ها یا برج های خنک کن انجام می شوند.

تولید لیتیوم بروماید در ایران

محلول لیتیوم بروماید معمولا در سیستم های بسته و نسبتاً کوچک به کار گرفته شده و تغییراتی هر چند جزئی در ترکیب شیمیایی آن می تواند از اهمیت زیادی برخودار باشد، برج های خنک کن یا دیگ ها نیز تغییراتی در آب موجود در سیستم ایجاد می کنند اما تاثیرات مربوط به این تغییرات، به علت خصوصیات شیمیایی سیستم در طول زمان و نیز به علت حجم بالای سیال موجود، بسیار جزئی تر است.نکته دیگر اینکه بسیاری از آزمایش های خاص خوردگی بر روی محلول لیتیم بروماید انجام می گیرد، اما بعلت ناچیز بودن مقادیر بدست آمده، معمولا گزارش نمی شود.

جهت مشاوره، خرید و یا سفارش چیلر جذبی و قطعات و تجهیزات مرتبط با چیلرهای جذبی با کارشناسان رستاک تجارت در تماس باشید.