تاریخچه کمپرسور
روایات حاکی از آن‌است که کمپرسور (Compressor) در سال ۱۸۹۹ توسط مریاج کلمبیایی ابداع شد و از سال ۱۹۰۳ به تولید انبوه رسید. ویلیس کریر اولین برند کمپرسور دنیا را بنام خود ثبت کرد. برندی که الان با نام کارلایل شناخته می‌شود و در صنایع هسته‌ای و شیمیایی کشورهای دنیا استفاده می‌شود.
انواع کمپرسور سیکل تبرید که در چیلرهای تراکمی آب خنک و هوا خنک و سایر سیستم های تهویه مطبوع خانگی و صنعتی و سرد خانه ای استفاده می شوند در پنج تقسیم بندی قرار می گیرند که به شرح ذیل می باشند.
۱- کمپرسور روتاری (Compressor Rotary)
۲- کمپرسور اسکرال (Compressor Scroll)
۳- کمپرسور اسکرو (Compressor Screw)
۴- کمپرسور رفت و برگشتی (سیلندر پیستونی) (Reciprocating Compressor)
۵- کمپرسور گریز از مرکز (سانتریفیوژ) (Centrifugal Compressor)
کمپرسور روتاری (Rotary compressor)
کمپرسورهای روتاری دارای مکانیزم جا به جایی مثبت و از نوع چرخشی هستند. در این نوع کمپرسورها با گردش ۳۶۰ درجه ای تیغه ها عمل مکش و کمپرس گاز مبرد انجام می گیرد. این گاز بعد از چرخش کمپرسور فشار به مراتب بالاتری نسبت لحظه ورود پیدا خواهد کرد. همین فشار بالا باعث خروج سریع و پرتابی گاز از قسمت خروجی می شود. کمپرسورهای روتاری برای مناطقی که فشار هوا بالاست مناسب هستند و اغلب در کولرهای گازی مورد استفاده قرار می گیرند.
کمپرسور روتاری، راندمان بالایی ندارند و سر و صدای کمی ایجاد می کنند. مصرف پایین برق این نوع کمپرسورها، آنها را به کمپرسورهای محبوب تولیدکننده های کولر گازی خانگی تبدیل کرده است. این کمپرسورها همچنین طراحی بسیار ساده ای دارند. همین طراحی ساده باعث می شود نصب و تعمیر این کمپرسورها هم آسان تر و ارزان تر از مدل های دیگر باشد. می توان گفت کمپرسورهای روتاری تنها مدل کمپرسور کولر گازی هستند که شما می توانید آنها را باز کنید، به تعمیرگاه ببرید و بعد از تعمیر دوباره بدون مشکل نصب کنید.
- معایب: طول عمر پایین؛ کاهش راندمان؛ محدود بودن ظرفیت (حداکثر ظرفیت کمپرسورهای روتاری 36000btu است)
- مزایا: مهمترین مزیت این مدل کمپرسور پایین بودن تعداد قطعات متحرک کم است. این تعداد پایین قطعات متحرک باعث می شود کمپرسور در زمان فعالیت سر و صدای بسیار کمی تولید کند؛ مسئله ای که در مصارف خانگی جزو مهمترین نکات است.
کمپرسور اسکرال (Scroll compressor)
کمپرسور های اسکرال از دو مارپیچ تشکیل شده است. یکی از مارپیچ ها ثابت بوده و مارپیچ دیگر در حال دوران خواهد بود. این دوران سبب فشرده شدن گاز و بالا رفتن دما و فشار آن می شود. استفاده از کمپرسورهای اسکرال در مواقعی که در چیلرهای تراکمی آب خنک و هوا خنک متداول است. قطعات اصلی کمپرسورهای اسکرال:
مارپیچ‌های حلزونی بیرونی ثابت (اسکرال)
مارپیچ حلزونی درونی ( دوران کننده)
میل لنگ و یاتاقان ها
روتور و استاتور
لوله مکش و تخلیه و پمپ روغن
هر یک از این قطعات در نحوۀ عملکرد دستگاه نقشی دارند. ولی نقش اصلی به عهدۀ دو مارپیچ حلزونی است که به کمک میل لنگ به حرکت در می آیند. سیکل عملکرد کمپرسور اسکرال شامل سه مرحله است: مکش مبرد – تراکم مبرد – تخلیه مبرد.
در تمامی این سه مرحله، مهم ترین وظیفه بر عهدۀ دو مارپیچ حلزونی دستگاه است. در ساختمان کمپرسور، مارپیچ بیرونی ثابت بوده و مارپیچ درونی پیوسته دوران دارد. سرعت دوران این مارپیچ در مدل های متحرک قابل تنظیم بوده و روی میزان هوای تولیدی نقش دارد.
عملیات مکش: با شروع به کار دستگاه، جریان گاز سرد از شیر ورودی به داخل دستگاه فرستاده می شود. رزوه درونی شروع به دوران کرده و جریان گاز را داخل مارپیچ گیر می اندازد.
عملیات تراکم: با حرکت دورانی مارپیچ درونی، جریان گاز در فضای ایجاد شدۀ بین دو مارپیچ پیش رفته و دما و فشار آن بالا می رود.
عملیات تخلیه: وقتی گاز مبرد به آخر مسیر مارپیچ ها می رسد. سپس از طریق شیر تخلیه که در وسط مارپیچ ثابت قرار گرفته است به بیرون هدایت می شود.
- معایب: غیر قابل تعمیر؛ محدود بودن ظرفیت برای استفاده چیلرهای بزرگ (ظرفیت این کمپرسورها بین ۲.۵ تا ۳۰ تن تبرید است.)
- مزایا: بهبود بازدهی نسبت به کمپرسورهای دیگر؛ سر و صدا و لرزش بسیار پایین؛ طراحی ساده و کاربردی؛ طول عمر نسبتا بالا
کمپرسور اسکرو (Screw compressor)
کمپرسور اسکرو یا کمپرسور پیچی نوعی کمپرسور جابجایی مثبت است که از مکانیزمی روتاری (دورانی) برای متراکم کردن گاز استفاده می‌کند از این کمپرسورها معمولاً در جایی که نیاز به حجم گاز متراکم زیادی باشد استفاده می‌شود.
با چرخیدن روتورها دندانه‌ها در هم درگیر شده و محفظه ای را بین کمپرسور و روتورها ایجاد می‌کند. این چرخش حلزونی در محفظه باعث می‌شود گاز از طرف ساکشن یا ورودی وارد شود و به سمت فشرده سازی حرکت کند. این محفظه ها به دهانه ساکشن متصل هستند و از طریق پورت‌هایی به محفظه های بزرگتری متصل می‌شوند آن گاه جریان گاز از دهانه عبور می‌کند.
اسکرو در لغت به معنای پیچ است و کمپرسور اسکرو جز دسته کمپرسورهایی است که با تجهیزات مارپیچی خود کار فشرده سازی را انجام می‌دهد. رتورهای مدل کمپرسور اسکرو شبیه به مدل حلزونی و پیچ‌های چند راه است که به صورت نر و ماده در داخل یکدیگر می‌چرخند و گاز هوا را به سمت جلو به حرکت در می‌آورند. همین کار سبب ایجاد خلا و ورود دائمی گاز به داخل کمپرسور شده و هر چه مقدار فاصله بین مولکول‌های گاز کم شود، میزان فشار افزایش پیدا می‌کند. به طور کلی گاز به درون کمپرسور اسکرو کشیده شده و در برخورد با نر و مادگی رتورها از حجم گاز کاسته شده و به صورت متراکم شده از دستگاه بیرون می‌رود.
- معایب: صدای نسبتا بالا؛ نیاز به فضای زیاد؛ وزن بالا
- مزایا: تعدد در ظرفیت؛ عملکرد به صورت چهار مرحله ای؛ قابل تعمیر بودن؛ طول عمر بالا بدون کاهش راندمان
کدام کمپرسور بهتر است؟
کمپرسورهای روتاری همانگونه که گفته شد تنها قابل استفاده در سیستم های اسپیلت و داکت اسپیلت های ظرفیت پایین هستند و بدلیل ارزان بودن و در دسترس بودن، گزینه مناسبی برای مصارف خانگی بشمار میایند.
کمپرسورهای اسکرال کارآمدتر هستند. کمپرسورهای اسکرال آرام تر و نرم تر از کمپرسورهای متقابل کار می کنند زیرا تنها دو بخش متحرک دارند: یک پیمایش ثابت و مداری. قطعات کمتر باعث شده انرژی کمپرسور اسکرال کارآمد، بسیار مطمئن و کمتر در معرض خرابی مکانیکی باشد. تولید کم هزینه کمپرسورهای اسکرال، جایگزینی را نسبت به تعمیر مقرون به صرفه تر می کند.
همچنین کمپرسورهای اسکرو عمر و دوام بالاتری داشته و به دلیل قابلیت تعمیر و هزینه نگهداری پایین، گزینه مناسبی جهت استفاده در پروژه های مختلف هستند.
شما میتوانید جهت مشاوره، سفارش و یا کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان رستاک تجارت در تماس باشید.
